Co to znaczy STEREOTYP JĘZYKOWY: [stereo gr. ´twardy´; termin z języka drukarzy, gdzie oznaczał formę do powielania] - stereotyp jest uproszczonym wyobrażeniem o ludziach, przedmiotach, zjawiskach, podzielanym poprzez ludzi należących do jednego kręgu kulturowego czy społecznego. Mówimy o stereotypach narodowości, grup zawodowych, klas socjalnych, a również na przykład niektórych zwierząt czy nawet roślin albo rzeczy. Najczęściej wspomina się o stereotypach grup etnicznych i narodowości. Przypisywanie na przykład Rosjanom zamiłowania do silnych trunków, Francuzom do miłości, postrzeganie Niemców jako grubych piwoszy, a Anglików jako flegmatycznych dżentelmenów to właśnie myślenie stereotypowe. Definicja stereotypu powstało na gruncie nauk politycznych i socjologii. Jego twórcą był Amerykanin Walter Lippmann, który w 1922 roku opublikował książkę Public Opinion. Wskazywał w niej, iż w komunikacji w obrębie jakiejś ekipy socjalnej sporą rolę odgrywają gotowe, jak pisał, "obrazy w głowie" ludzi, grup socjalnych, zjawisk, rzeczy. Są one używane w potocznej komunikacji, a ich główną funkcją socjalną to jest, iż można ich korzystać nie mając przedtem jakichkolwiek indywidualnych obserwacji dotyczących jakiegoś zjawiska czy przedmiotu, lecz znając opinie o nich panującą w danym społeczeństwie. Stereotyp zatem ekonomizuje myślenie, upraszcza je. Z drugiej strony pełni również funkcję socjalizującą, łączącą, bo jego nosicielami są ludzie należący do jednej ekipy. Stereotypy są zbiorowe w tym sensie, iż ich nosicielami są ludzie posługujący się tym samym językiem, należący do ekipy socjalnej posiadającej podobne albo wspólne doświadczenia, wartości. Taką ekipą może być naród, klasa socjalna, nawet ekipa środowiskowa, chociaż wybrane stereotypy są wspólne nawet dla większych niż naród kręgów kulturowych. Internacjonalnym stereotypem jest wyobrażenie o skąpym Szkocie, dumnym Hiszpanie, namiętnym Włochu. W obrębie mniejszych grup kulturowych mamy regularnie do czynienia z odmiennymi stereotypami np. jednej narodowości. Inny jest stereotyp Amerykanina w społeczności polskiej, gdzie posiada on w miarę dobre cechy, jak bogactwo, szacunek dla wolności słowa, praw obywatelskich, a inny na przykład dla Kanadyjczyka, dla którego jest on w pierwszej kolejności "ogromnym bratem" próbującym dominować, narzucić własną politykę, ekonomię, a może i kulturę Kanadzie. Funkcją stereotypów jest z jednej strony uproszczenie, ekonomizacja myślenia, bywa on gdyż traktowany jako gotowa, niewymagająca przemyślenia reakcja umysłu, łatwa do wykorzystania w odpowiedniej sytuacji. W gruncie rzeczy jednak stereotyp nie jest pozbawiony walorów poznawczych. Sporo stereotypów zawiera ziarno prawdy, wynika z rzeczywistych obserwacji zachowań ludzi czy zwierząt. Definicja stereotypu zostało zaadaptowane poprzez językoznawstwo, a dokładniej poprzez semantykę, a więc naukę o znaczeniu. U podstaw przejęcia terminu stereotyp poprzez lingwistykę leży założenie, iż stereotyp jest nierozerwalnie związany ze wyrazem. To właśnie użycie jakiegoś wyrażenia uruchamia skojarzenia o charakterze stereotypowym. Związek stereotypu ze znaczeniem może być różnoraki. Dla niektórych językoznawców cechy stereotypowe są dodatkowymi cechami semantycznymi, emocjonalną nadwyżką znaczenia. Słowo lis ma fundamentalne składniki semantyczne: ´zwierzę drapieżne żyjące w lesie, o charakterystycznym rudym albo białym futrze, sporym ogonie´. Do nadwyżki znaczeniowej, a więc składników semantycznych, które uruchamiają się dopiero w odpowiednich kontekstach, w specyficznym zastosowaniu, należy z kolei właściwość ´chytry, przebiegły´. To właśnie mówienie o lisie, iż jest przebiegły, o gęsi, iż niemądra, o koniu, iż pracowity, a również wartościowanie przedstawicieli różnych narodowości poprzez przypisywanie im różnych cech ma być nadwyżką znaczeniową określającą stereotyp. Wielokrotnie można to zauważyć w takich wyrażeniach językowych, gdzie nazwa narodowości, a więc nazwa swoja, rozpoczyna być stosowana jako nazwa pospolita (prusak ´karaluch´, cygan ´oszust´). Współczesne językoznawstwo kognitywne, podkreślające ze szczególną mocą metaforyczność języka potocznego traktuje stereotyp jako równoprawny obiekt definicji znaczenia wyrazu. Dla przykładu w definicji wyrazu mysz znajdą się w okolicy składników semantycznych wskazujących na rodzaj i gatunek zwierzęcia, jego rozmiar, kolor, środowisko, gdzie żyje, także i te, które mówią o lęku czy obrzydzeniu, jaki może wzbudzać, i to, iż w wyobrażeniu ludzi lubi jeść ser. Wszystkie te składniki semantyczne odpowiadają wyobrażeniu, jakie użytkownicy danego języka, członkowie pewnej społeczności, posiadają na temat pewnego zjawiska czy rzeczy. W tym rozumieniu "obraz w głowie", "wyobrażenie", stereotyp staje się niemal równoznaczny ze znaczeniem wyrazu, który ową rzecz nazywa
- Co znaczy Styl Artystyczny:
- Porównanie zobacz STYLE FUNKCJONALNE stereotyp językowy co znaczy.
- Krzyżówka Spółgłoski Boczne:
- Dlaczego zobacz SPOSÓB ARTYKULACJI stereotyp językowy krzyżówka.
- Co to jest Supletywizm:
- Jak lepiej form fleksyjnych wyrazu w oparciu o różne tematy fleksyjne, które zwane są tematami supletywnymi. Supletywizm może być zupełny, wówczas tematy fleksyjne jednego wyrazu są kompletnie różne, na stereotyp językowy co to jest.
- Słownik Szyk Prepozycyjny:
- Kiedy zobacz SZYK stereotyp językowy słownik.
Czym jest Językowy Stereotyp znaczenie w Słownik na S .
